Prof. Dr. Aydın Köksal Ödülleri

Prof. Dr. Aydın Köksal Ödülleri

“BİLİŞİMİN İSİM BABASI” ADINA ÖZEL ÖDÜL

TBD, “PROF. DR. AYDIN KÖKSAL ÖDÜLLERİ’2022” İÇİN

YARIŞMA DÜZENLİYOR

“Prof. Dr. Aydın KÖKSAL Ödülleri”; gençlik yıllarından beri Türkiye’yi bilişim çağına taşımayı ilke edinmiş, akademik hayatı boyunca “Türkiye’yi Bilişim Toplumuna Dönüştürmek” için çabalamış, bu amaçla 1971 yılında TBD’yi kurmuş ve Türkçe’nin bir bilim dili olması için ömrünü adamış, “Bilişim” in de dahil olduğu 2 bin 500 bilimsel sözcüğü Türkçe’ ye kazandıran Prof.Dr. Aydın Köksal onuruna verilmektedir.

Yarışmaya özgün bildiri, makale ya da kitap olarak yayımlanmış yapıtlarıyla akademisyenler, araştırmacılar, üniversite ve endüstri kuruluşlarının Ar-Ge bölümlerinde çalışan bilim insanları katılım sağlayabilmektedir.

BİLİŞİME VE TÜRKÇE’YE ADANAN BİR ÖDÜL

Bilgisayar, bilgi işlem, bilişim, yazılım, çevrimiçi, yazıcı, bellek, donanım, iletişim, komut, bellek konumu, işletim gibi 2 bin 500’den fazla bilimsel sözcüğü Türkçe’ ye kazandıran Prof. Dr. Aydın Köksal; İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Almanca, İspanyolca bilmesine karşın, eğitimin dilinin ‘Türkçe’ olması gerektiği, yabancı dille öğretim veren ülkelerde, ulusal dillerin yok olduğu yönündeki uyarılarıyla da Türk bilim dünyasına damgasını vurmuştu.

PROF. DR. AYDIN KÖKSAL KİMDİR?

 Aydın Köksal 1940’ta İstanbul’da doğdu. Galatasaray Lisesini birincilikle bitirdikten sonra, Fransa’da INSA de Lyon’dan Elektronik Y.Müh. diploması aldı (1964). Bilişimsel Dilbilim dalında Bilim Doktoru (1975, Hacettepe Ü.), Bilgisayar Bilimleri Mühendisliği dalında Üniversite Doçenti (1980, HÜ), Bilgisayar Yazılımı ana bilim dalında Profesör oldu (1991, Gazi Ü.)

Prof. Dr. Köksal’ın bilişim sektöründeki başarıları özetle şöyle: Hacettepe Üniversitesi’nin kuruluş çalışmalarına katıldı(1967), HÜ Bilgi İşlem Merkezi’ni kurdu(1967-1980), Bilişim Enstitüsü’nün kurulmasını sağlayarak(1973), Bilgisayar Mühendisliği dalında Türkiye’nin ilk Doktora Programı’nı başlattı 1974); HÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nü, yine bu alanda Türkiye’de açılan ilk bölüm olarak kurdu(1977); bu bölümün başkanlığını yaptı(1980-85). Türkiye Bilişim Derneği’ni (TBD) kurdu(1971), uzun süre başkanlığını yaptı(1971-75; 1981-87); Bilişim dergisini yayınladı(1972-87); bu derginin yayın kurulu üyeliğini 1996’ya değin sürdürdü. Aralarında, bilgisayar, bilgi işlem, yazılım, donanım, bilişim, iletişim gibi kelimelerin de bulunduğu yaklaşık 2 bin 500 kelimeyi Türkçe bilim terminolojisine kazandırdı. Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Projesini, Bilgi İşlem Birim Başkanı olarak örgütledi ve yönetti (1974-80); ÖSYM Bilgi İşlem Merkezi’nin kuruluşunu gerçekleştirdi (1976). Başta Hacettepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Fakültelerinde (1968-1985) olmak üzere, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde (1968-69), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (1971-74), Gazi Üniversitesi İdari ve İktisadi Bilimler Fakültesi’nde (1990-95) dersler verdi.

Kamu İktisadi Kuruluşlarını Yeniden Düzenleme Komisyonu Bilişim Altkomisyonu üyeliği(1971); Devlet Planlama Teşkilatı(DPT) Elektronik Bilgi İşlem Sürekli Özel Uzmanlık Kurulu üyeliği (1975-86) ve başkanlığı(1977-78) yaptı; Başbakanlık Danışmanlığı’nda (Devlet Durum Merkezi) bulundu(1981-82). Türk Dil Kurumu(TDK) üyeliğine(1975), Yönetim Kurulu üyeliğine(1982-83), Terim Kolu başkanlığına (1982-83); TÜBİTAK Bilim Adamı Yetiştirme Grubu Yürütme Kurulu üyeliğine (1984-87); Türkiye Odalar, Borsalar Birliği (TOBB) Yazılım Meclisi üyeliğine (2006); Toros Üniversitesi Mütevelli Heyeti üyeliğine(2007) seçildi. Kuruluş yıllarında Dil Derneği Genel Yazmanlığı yaptı (1987-88), yönetim kurulu üyeliğini 1992’ye kadar sürdürdü; Ulusal Eğitim Derneği’nin kurucu üyeliğini yaptı (2003); Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) 2001 yılında başlattığı Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü çalışmalarına katıldı.

Birleşmiş Milletler, UNESCO, SPIN, OECD, IFIP vb. uluslararası örgütlerde, yurt dışında Türkiye’yi 22 kez temsil etti.

Prof. Dr. Köksal, Bilişim(Türkiye Bilişim Derneği); Dil Dergisi – Language Journal(Ankara Üniversitesi); Öğretmen Dünyası; Savunma Sanayii Gündemi(Savunma Sanayii Müsteşarlığı); EMO Bilimsel Dergi – Elektrik, Elektronik, Bilgisayar, Biyomedikal Mühendisliği Bilimsel Dergisi – Journal of Electrical, Electronics, Computer and Biomedical Engineering (Elektrik Mühendisleri Odası) gibi birçok bilimsel kurultay ve çalıştayların düzenleme kurullarında ve dergilerin yayın ve danışma kurullarında görev aldı.

Bir mühendis olarak, özellikle bilişim teknikbiliminin ekonomik ve toplumsal kalkınmada en etkin bir araç olarak kullanılabileceğine inanan Prof. Dr. Köksal, Türk toplumunun “çağdaş bir bilişim toplumu”na dönüşmesi doğrultusunda sivil toplum örgütleri  çerçevesinde yoğun çaba gösterdi. Üye olduğu dernekler şunlardır: Türkiye Bilişim Derneği (TBD), Türkiye Bilgi İşlem Sanayicileri Derneği TÜBİSAD), Türkiye Bilişim Vakfı, Atatürkçü Düşünce Derneği, Dil Derneği, Ulusal Eğitim Derneği, Türk-Fransız Mühendisleri Dostluk Derneği, Türk-Japon Dostluk Derneği, Ankara Galatasaraylılar Birliği, Galatasaray Spor Kulübü, Ankara Tenis Kulübü. Galatasaray Spor Kulübü’nün 400 metre ve 400 metre engellide lisanslı atleti olarak atletizm yaptı (1956-60).

Prof. Dr. Köksal’ın kazandığı ödüllerden başlıcaları şunlardır:

  1. 1960’ta Galatasaray Salih Zeki Matematik Ödülü;
  2. 1979’da Prof. Dr. Tarık Özker ile paylaştığı, Tüm Öğretim Üyeleri Derneği (TÜMÖD) Dr. Necdet Bulut Fen ve Mühendislik Ödülü: Bilgisayar Mühendisliğinin Türkiye’de bir bilim dalı olarak örgütlenmesi, bilişim sözcüklerinin Türkçeye kazandırılması, DPT Bilgi İşlem Özel Uzmanlık Kurulunda bilgisayarların Türkiye’de planlı ve etkin kullanımı doğrultusundaki çalışmaları, TBD kurucusu olarak bilişim mesleğini örgütlemesi dolayısıyla;
  3. 1980’de Türk Dil Kurumu (TDK) Deneme ve İnceleme Ödülü: “Dil İle Ekin” yapıtı dolayısıyla;
  4. 1996’da, ilk kez tanımlandığı yıl, TBD-TÜBİSAD Yaşam Boyu Hizmet Ödülü;
  5. 1996’da Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD) Onur Üyeliği: “Cumhuriyetimizin geleceği Türk gençliğinin eğitiminde ve bilim çağının Türkiye’de yapılanmasında gösterdiği üstün gayret ve başarılardan dolayı”;
  6. 2003’te TBD Onursal Başkanlığı;
  7. 2007’de Prof. Dr. Şerafettin Turan ile paylaştığı Konak, İzmir 6. Türkçe Günleri Dil Ödülü;
  8. 2008’de Jülide Gülizar ve Ali Püsküllüoğlu ile paylaştığı, Ankara Halkla İlişkiler Derneği (AHİD) Türkçeyi Sahiplenenler Ödülü;
  9. 2009’da HP’nin 20. Yılında Türkiye’de Teknolojinin ve Yenilikçiliğin Gelişmesine En Önemli Katkı Veren 20 Kişi Ödülü;
  10. 2010’da İstanbul Beykoz Rotary Derneği’nin Bilişim Meslek Ödülü (Öteki Meslek Ödülleri: Arkeoloji: Prof. Dr. Halet Çambel; Mimarlık: Doğan Hasol; Gazetecilik: Rahmi Duman; Tıp: Prof. Dr. Adil Baykan; Sanat: Zekâi Tunca);
  11. 24-26 Haziran 1010’da Bakü, Azerbaycan’da “Türk Cumhuriyetleri Bilişim ve Ortak Terimler Alanında İşbirliği Platformu’nda Türk Dil Kurumu Onur Ödülü.
  12. 26 Eylül 2010 Dil Bayramı’nda Dil Derneği’nden TDK 78. Yıl Onur Ödülü, soyadlarına göre abece sırasında Ülkü Günay (Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Ankara Şubesi Başkanı), Turhan Günay (Cumhuriyet Kitap Eki Editörü), Işık Kansu, Prof. Dr. Cahit Kavcar, Hayrettin Karaca (TEMA Vakfı Kurucu Başkanı), Prof. Dr. Doğan Kuban, Ahmet Miskioğlu (Türk Dili Dergisi sahibi), Güray Öz, Prof. Dr. Süleyman Çetin Özoğlu, Prof. Dr. Orhan Öztürk, Metin Uca, Dilek Göğüş Ülgüray, Şemsettin Ünlü ve Mustafa Kemal Yılmaz ile birlikte.

Hacettepe Üniversitesi Senatosu, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı’nın önerisiyle, 2009’da TÜBİTAK Hizmet Ödülü’ne oybirliğiyle Prof. Dr. Aydın Köksal’ı aday göstermiştir; ancak o yıl bu hizmet ödülü verilmemiştir.

Prof. Dr. Köksal, 1985’ten bu yana, üniversiteden kendi isteğiyle ayrılarak kurduğu danışmanlık kurumu ve yazılım evi olan Bilişim AŞ’yi yönetmektedir. Bu göreviyle Türk ulusal yazılım endüstrisinin gelişmesine katkıda bulunmaya çalışan Prof. Dr. Köksal, diğer yandan, kitapları, yazıları, yurdun birçok bölgesinde verdiği konferansları ve katıldığı radyo ve televizyon programlarıyla Türk aydınlanmasına katkılarını sürdürmektedir. 280’i aşkın yayını bulunan Köksal İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Almanca, İspanyolca bilmektedir. Prof. Dr. Aydın Köksal, Prof. Dr. Gülden Köksal ile evlidir.

  • Bilgisayar Mühendisliği Bilim Ödülü
  • Bilgisayar Mühendisliği Akademik Öğretim Ödülü
  • Özgün Yerli Yazılım Ödülü
  • Yazılım Dışsatım Ödülü

Başvuru Tarihi : 1 Mart 2024 – 27 Eylül 2024

Jüri Değerlendirme Tarihi : 16 Ekim 2024 – 15 Kasım 2024

Tören Tarihi : TBD 41. Ulusal Bilişim Kurultayı 19 – 20 Aralık 2024

  • Rahmi AKTEPE – TBD Genel Başkanı
  • M. Ali YAZICI – TBD Genel Başkan Yardımcısı
  • Prof. Dr. Ali YAZICI – Atılım Üniversitesi Öğretim Üyesi
  • Prof. Dr. Asaf VAROL – Maltepe Üniversitesi Öğretim Üyesi
  • Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR – Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi
  • Prof. Dr. Kürşat ÇAĞILTAY – ODTÜ Öğretim Üyesi
  • Doç. Dr. Meltem ERYILMAZ – Atılım Üniversitesi Öğretim Üyesi
  • Doç. Dr. Şeyda ERTEKİN – ODTÜ Öğretim Üyesi
  • Ertan BARUT – TOBB Yazılım Meclisi Başkanı
  • Nuray BAŞAR – ASO Bilgisayar Yazılımları Sanayi Meslek Komitesi Başkanı
  • Dr. Ruşen KÖMÜRCÜ – SASAD Genel Sekreteri